Aminokwasy / BCAA
Aminokwasy to grupa związków organicznych składających się z cząsteczek węgla, azotu, wodoru, tlenu oraz zmiennej grupy łańcucha bocznego. To kuleczki, które połączone są ze sobą, tworzą tym długi łańcuch, jakim jest białko. Pomagają zmniejszyć skutki zmęczenia mięśni po treningu i sprzyjają szybszej regeneracji, co jest kluczem do utrzymania napięcia i wydajności mięśni. Chronią mięśnie przed rozpadem białek mięśniowych. Dzielimy je na dwie grupy: endogenne – aminokwasy wytwarzane przez organizm; egzogenne – aminokwasy, które musimy dostarczyć organizmowi w pożywieniu.
BCAA = Branch Chain Amino Acids
Rola aminokwasów
- zwiększąją wydolność fizyczną,
- wspomagają wytrzymałość i odporność na zmęczenie,
- chronią mięśnie przed rozpadem białek mięśniowych,
- pozwalają zwiększyć naturalną produkcję hormonu wzrostu
- regenerują uszkodzone tkanki mięśniowe (ale także kości, włosy, skórę),
- pozytywnie wpływają na pracę narządów, ścięgien, gruczołów i tętnic,
- pomagają rozbić tkankę tłuszczową.
Aminokwasy o rozgałęzionym łańcuchu bocznym, należą do grupy aminokwasów egzogennych, takich jak: walina, leucyna i izoleucyna.
- Leucyna jest najsilniejszym aktywatorem białka w procesie anabolicznym, zapobiega rozpadowi włókien mięśniowych, obniża poziom glukozy we krwi.
- Izoleucyna zwiększa wytrzymałość fizyczną oraz wspomaga dostarczanie mięśniom niezbędnej energii. Jest potrzebny do produkcji hemoglobiny, pomaga w gojeniu i regeneracji tkanki mięśniowej.
- Walina utrzymuje równowagę substancji azotowych w organizmie, stymuluje przemianę materii oraz pomaga w leczeniu chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego.
1. Aminokwasy egzogenne
Najczęściej sprzedawane aminokwasy egzogenne to aminokwasy rozgałęzione, określane również skrótem BCAA (nazwa w j. angielskim Branched-chain Amino Acid, w tłumaczeniu na język polski: Aminokwas rozgałęziony). Należą do nich trzy z ośmiu niezbędnych aminokwasów, leucyna, izoleucyna i walina, które odgrywają ważną rolę w produkcji białka, ochronie mięśni i regeneracji. Inne niezbędne aminokwasy to arginina, lizyna, metionina, tauryna i tryptofan. Organizm nie jest w stanie samodzielnie wytwarzać niezbędnych aminokwasów, dlatego musimy je przyswajać z pożywienia lub suplementów diety.
Przyjmowanie BCAA przed treningiem to dostarczenie organizmowi niezbędnego źródła energii, a tym samym zapobieganie uszkodzeniom mięśni. Przyjmowanie BCAA po treningu pomaga w budowaniu przyrostu mięśni.
2. Aminokwasy endogenne
Chociaż organizm może samodzielnie pozyskiwać nieistotne aminokwasy w razie potrzeby, nie należy lekceważyć ich spożycia w postaci suplementów diety. Odgrywają ważną rolę w niezbilansowanej diecie, odchudzaniu, wzmożonym wysiłku fizycznym czy sytuacjach stresowych. Polecamy tutaj alaninę, cysteinę, glutaminę, karnitynę i tyrozynę.
Gdy organizmowi brakuje aminokwasów, produkcja białka jest osłabiona, metabolizm zaczyna funkcjonować w trybie ograniczonym, co objawia się problemami z nadwagą, zmęczeniem, zaburzeniami snu, wahaniami nastroju, wypadaniem włosów, problemami skórnymi, wysokim ciśnieniem krwi.